اسباب بازی مناسب برای کودکان

بازی یکی از کارکردها و نیازهای کودک محسوب می‌شود که ضمن سرگرم کردن کودک ، او را برای ورود به زندگی واقعی آماده می‌سازد. اما انتخاب اسباب‌بازی مناسب موضوعی است که باید مورد توجه خانواده‌ها قرار گیرد. هیچ چیز برای کودک جای اسباب بازی را نمی‌گیرد.
او با اسباب بازی خود تنها بازی نمی‌کند، بلکه اسباب بازی را تبدیل به موجودی جاندار می‌کند که با او دوست می‌شود، دعوا می‌کند، درد‌دل می‌کند، نصیحت می‌کند، نگرانی‌هایش را در میان می‌گذارد و استرس خود را تخلیه می‌کند. طبیعی است که در این بین اسباب بازی‌های مورد استفاده کودک نیز اهمیت زیادی دارد.
یادآوری دوران کودکی خاطره اسباب بازی های دلخواه را برای ما زنده می کند. چرا که اسباب بازی ها از عوامل عمده شادی و نشاط در کودک و همچنین ابزاری برای یادگیری و رشد هستند .
ژان پیاژه معتقد است که در گزینش اسباب بازی برای کودک باید دقت شود ، چرا که در شکل دادن به تمایلات عاطفی و روانی او نقش مهمی ایفا می کند و چنانچه در انتخاب آنها دقت و توجه کافی نشود ، تمایلات کودک ناخواسته به گونه ای دیگر شکل می گیرد.
والدین باید این نکته را بدانند که کدام اسباب بازی برای کودک مفید وکدام مضر است واسباب بازی که انتخاب می کنند مناسب همان سن باشد
برای مثال ،اسباب بازی مناسب از بدو تولد تا یک سالگی وسایل درخشان ورنگی است .اسباب بازی های متحرک وصدادار جغجغه ها، عروسک های رنگی قابل شست وشو وحیواناتی که چشم های آنها دوخته شده باشد نمونه ای از این وسایل است . در این سن کودک به جست وجوی اطراف خود می پردازد و هر چه را که دستش برسد در دهان می گذارد پس باید وسایل شکستنی و خطرناک را از دسترس کودک دور کرد
دوران کنجکاوی بیش از حد کودک ۳-۱ سالگی است، پس کتاب هایی نیاز دارد که صفحات آنها پارچه ای یا مقوایی محکم باشد وجنس اسباب بازی ها باید پلاستیکی یا پارچه ای باشد . استفاده از ابزار آلات موسیقی ماشین ها واگن های چرخ دار بزرگ برای کشیدن وهل دادن مناسب هستند. از خرید اسباب بازی های ریز و کوچک که سبب خفگی در کودک می شود باید خودداری کرد
درسن ۵-۳ سالگی کودک پیش دبستانی دائما درحال به دست آوردن مهارت های جدید است وبخش عظیمی از وقتش را نقاشی می کند مداد شمعی ،گچ آبرنگ برای نقاشی وسرگمی هایی نظیر پازل ،خمیر بازی،خواندن کتاب های شعروقصه و استفاده از وسایل ساده نجاری باغبانی وپزشکی برای این گروه سنی مفید است و از خرید اسباب بازی های الکتریکی باید خود داری کرد چرا که حس کنج کاوی کودک را کاهش می دهد .
کودک پیش دبستانی فعال و سرشار از انرژی است و نیازمند فعالیت هایی مثل دوچرخه سواری ، توپ بازی و…… است تا انرژی درونی خود را تخلیه کند

کودکان در سن ۱۲-۶سالگی احساس بهتری از خود دارد وفعالیت هایی را که سریع تر به نتیجه واقعی می رسد ، دوست دارد ، واز خیاطی کردن ، آشپزی کردن وبازی های فکری لذت می برد . کودک دبستانی به ورزش هایی نظیر شنا ، فوتبال و دوچرخه سواری و وسایل ورزشی مثل توپ بسکتبال ، راکت تنیس ، کفش اسکیت و…. علاقه شدید دارد از خرید تفنگ های ترقه ای و مواد آتش زا باید خودداری کرد . در این سن، بیشتر کودکان ونوجوانان مجذوب وشیفته بازی های رایانه ای می شوند . بازی های رایانه ای کودک را وارد دنیای دیگر می کند که اختیارش در دست آن است . به همین دلیل کودک از این بازی ها لذت فراوانی می برد . هماهنگی چشم ودست ، پرورش عضلات ظریف کودک و تسهیل کردن فرآیند یادگیری از مزایای این بازی ها است .
اما آسیب های روانی – تربیتی که باعث تقویت حس پرخاشگری ، انزوا طلبی وتنبل شدن ذهن می شود وآسیب های جسمانی از معایب این بازی ها است و برخی متخصصان مغز واعصاب معتقدند که بازی های پر هیجان رایانه ای که طی آن صفحه نمایشگر رایانه ای پی در پی از فلاش ها وشعاع خیره کننده نوری پوشیده می شود در نوجوانانی که از نظر عصبی ضعیف اند و استعداد ابتلا به صرع دارند تحریکات شدید عصبی ایجاد می کند.
پروفسور لی پیرمسون معتقد است که بهترین راه حل ، خارج کردن رایانه از اتاق کودک است و راه حل دیگری این است که پدر و مادر در بازی های رایانه ای با کودک مشارکت کنند که در این صورت می توانند بعد از پایان بازی محتوای آن را مورد نقد وبررسی قرار دهند . پس بهتر است پدران ومادران همراه کودک خویش به کوهستان ، راهپیمایی ، باشگاه ها و میدان های ورزشی بروند وبه بازی های مورد علاقه کودک بپردازند تا انرژی عصبی و روانی آنها تخلیه شود .
مضرات بعضی اسباب بازی ها را بشناسید
خوراکی نیست‌
یکی از نکات اساسی که در انتخاب اسباب بازی کودک وجود دارد این است که کودکان خردسال عادت دارند، همه چیز را به سوی دهان ببرند. بعضی از اسباب بازی‌ها مانند اسباب بازی‌های کوچک، دکمه، تیله و… ممکن است مجاری هوا را مسدود کنند و موجب خفگی شوند، به همین علت توصیه می‌شود تا سن ۳ سالگی اسباب بازی‌هایی در اختیار کودک قرار دهید که موجب خفگی او نشود. از طرف دیگر کودکان، مخصوصا بین ۶ تا ۱۸ ماهگی، به هر چیز گاز می‌زنند.
اسباب‌بازی باید از جنسی باشد که در اثر گاز زدن نشکند. برای این سن کودکان اسباب بازی‌های نرم و قابل شست‌وشو و نشکن مناسب‌تر است. توجه داشته باشید که قسمت‌های مختلف اسباب‌بازی خوب به هم متصل شده باشد؛ چون اگر زود از هم جدا شده یا بشکند؛ ممکن است قسمت‌های شکسته شده به کودک شما آسیب برساند.سربی نشوید
اگر اسباب بازی از سرب ساخته شده باشد، بسیار خطرناک است؛ زیرا سرب به علت نرمی زیاد به دست کودک مالیده می‌شود و به هنگام خوردن چیزی وارد بدن شده، باعث مسمومیت تدریجی در او می‌شود. این موضوع شامل اسباب‌بازی‌هایی که حاوی رنگ‌های دارای سرب هستند نیز صدق می‌کند. نکته دیگر این‌که نشریات و روزنامه‌ها هم سرب دارند اگر کودک آنها را بخورد همراه مرکب، سرب وارد بدن او می‌شود.در مضرات تفنگ
تفنگ، اسباب‌بازی مورد علاقه اکثر کودکان است. البته روان‌شناسان مخالف اسباب‌بازی‌های خشن هستند و معتقدند اسباب‌بازی نباید کودک را به سوی خشونت و تکرار رفتارهای خشن سوق دهد. از سوی دیگر بیشتر این اسباب بازی‌ها به نحوی ساخته شده اند که صداهای بلندی تولید می‌کنند.
کودکان نیز علاقه دارند که بچه‌های دیگر را غافلگیر کرده و به همین خاطر تفنگ را در نزدیک گوش آنان به صدا درمی‌آورند. در این حالت ممکن است پرده گوش کودک صدمه دیده، موجب آزار و اذیت او شده یا برای همیشه او را از داشتن یک گوش سالم محروم کند.اسباب بازی خوب
متخصصان علوم رفتاری معتقدند اسباب بازی باید باعث فکر کردن و رشد تخیل کودک شود یا او را با مفاهیم مختلف مثل رنگها شکل‌ها و… آشنا سازد. از طرف دیگر متناسب با سن او باشد. اگر اسباب بازی برای کودک سخت باشد او را خسته می‌کند و اعتماد به نفس او را کم می‌کند. از سوی دیگر اگر خیلی ساده هم باشد کودک را به فکر کردن وادار نمی‌کند.

نکته
همیشه همه بچه ها از چیزهایی که در اطرافشان می بینند برای بازی و سرگرمی خود استفاده می کنند اما آنچه در این زمینه از اهمیت ویژه یی برخوردارست نوع و انتخاب اسباب بازیهایی است که برای کودکان در نظر گرفته می شود زیرا ممکن است بعضی از اسباب بازیهای خریداری شده به نظر والدین جالب باشد اما جذابیت چندانی برای کودکان نداشته باشد .پس بنابراین می توان اسباب بازیهایی را برای کودکان انتخاب کرد که ضمن داشتن دوام،استقامت ،ایمنی و جنبه تفریحی ،آنان را به خلاقیت و ابتکار برای ساخت دنیای متفاوت ولی به همان اندازه واقعی شان کمک کن
اسباب بازیهای مناسب برای کودکان
اسباب‌بازی مناسب، اسباب‌بازی‌ است که خود کودک بازی کند نه این‌که اسباب‌بازی، بازی کند و کودک تماشا کند. از این منظر تمام اسباب بازی‌های باطری دار زیر سوال می‌روند. اسباب‌بازی‌هایی هستند که شکل و اندازه‌ای خاص ندارند و کودک می‌تواند به ذوق و سلیقه خود آنها را تغییر دهد، زیرا بسیار به رشد خلاقیت کودک کمک می‌کند.
اسباب بازیهای سرگرم کننده و آموزشی مثل کارتهای رنگارنگ،مهره و کتابهای آموزشی برای شناخت اعداد ،حروف و کلمات
اسباب بازیهای موزیکال که دارای صدای ملایم باشد برای کودکان لذت بخش است زیرا باعث شور و نشاط در آنان می شود
سرگرمی های خلاق که ضمن بازی باعث پرورش خلاقیت در کودکان می شود مانند ساخت کاردستی های کاغذی
عروسکهای پارچه یی و نرم در اندازه های کوچک و بزرگ برای کودکان جالب هستند و حتی برای مدت های طولانی آنان را به عنوان همدم و همراه برای خود نگهداری می کنند و این گونه اسباب بازیها باعث رشد قدرت تکلم در کودکان می شود
خمیر بازی که خلاقیت را در بچه ها برمی انگیزد و آنان را برای ساختن اشکال مختلف کمک می کند
پازل که به کودکان کمک می کند تا برای چیدن دقیق آنها تلاش کنند
لگو و مکعب های ساختمان سازی به قدرت هماهنگی و یافتن مهارت بیشتر در استفاده از دست ها به کودک کمک می کند
استفاده از مواد رنگی ،ماژیک و مداد شمعی برای نوشتن و نقاشی کردن.